انواع شیشه و کاربرد‌های آن در صنعت ساختمان

شیشه به عنوان متریال ساختمانی اگرچه سخت و شکننده به نظر می‌رسد؛ اما ویژگی‌های منحصربه‌فردی مانند شفافیت، مقاومت در برابر عوامل شیمیایی و زیبایی دارد. این ویژگی‌ها باعث می‌شود انواع شیشه در حوزه صنعت ساختمان کاربردهای گوناگونی داشته باشند.

شیشه به دلیل قابلیت‌های بالایی که در حوزه معماری و طراحی دارد، کاربرد روزافزونی در صنعت ساختمان‌سازی پیدا کرده است. ازاین‌رو، شناخت انواع شیشه‌ ساختمانی، ویژگی‌ها و کاربردهای آن‌ می‌تواند دید خوبی در بهره‌برداری بهینه از این ماده در افزایش بهره‌وری و زیبایی ساختمان به ما بدهد.

ما در این مقاله به بررسی و معرفی انواع شیشه و جایگاه آن در معماری معاصر می‌پردازیم. همچنین نشان می‌دهیم که چگونه این ماده با ارزش می‌تواند به عنوان عنصری سازه‌ای و تزیینی، فضاهای ساختمانی را متحول سازد.

شناخت انواع شیشه‌های ساختمانی، ویژگی‌ها و کاربردهای آن‌ها می‌تواند نقش مهمی در بهره‌برداری بهینه از این ماده در افزایش بهره‌وری و زیبایی ساختمان داشته باشد.

شیشه و نحوه ساخت آن

شیشه از ذوب سه ماده اصلی آهک، سیلیس و کربنات سدیم در دماهای بسیار بالا تولید می‌شود. این سه ماده پس از مخلوط شدن، درون کوره قرار گرفته و ذوب می‌شوند. پس از ذوب شدن مواد، خمیر شیشه به دست می‌آید. خمیر شیشه برای افزایش مقاومت و کاهش شکنندگی از کوره‌های دیگری می‌گذرد تا هوا و گازهای آن خارج شود. در نهایت ماده‌ای شفاف و نورگذر به نام شیشه حاصل می‌شود که می‌تواند در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی استفاده شود.

انواع شیشه درب و پنجره در صنعت ساختمان

از دیرباز، شیشه در ساختمان‌سازی به عنوان عنصری کلیدی در پوشش درب و پنجره به کار رفته است. امروزه کاربرد شیشه در ساختمان بسیار فراتر رفته است و علاوه بر نقش سازه‌ای، در زیباسازی فضای داخلی و نمای خارجی نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

پیشرفت صنعت شیشه و تنوع انواع آن، رقابت فزاینده‌ای را در تولید شیشه‌های ساختمانی به وجود آورده است. شناخت انواع شیشه مورد استفاده در ساختمان برای انتخاب بهینه بسیار حائز اهمیت است. مهم‌ترین انواع شیشه‌ پنجره عبارت‌اند از: شیشه تخت، سکوریت، خم، لمینت، دوجداره و غیره که هر کدام کاربردهای خاص خود را در ساختمان دارند.

شیشه تخت

این نوع شیشه از پرکاربردترین انواع شیشه در صنعت ساختمان است که به صورت جام‌های مسطح و بدون موج تولید می‌شود. شیشه تخت، ابتدایی‌ترین شکل شیشه تولید شده است که به عنوان شیشه خام و غیرفرآوری شده، شکننده‌ترین ساختار را در میان انواع شیشه‌های ساختمانی دارد. این شیشه با ضخامت‌های متفاوت ۲ تا ۲۰ میلی‌متر تولید می‌شود. معمولاً ضخامت‌های ۴ تا ۸ میلی‌متر برای پنجره استفاده می‌شود.

شیشه تخت به دلیل عدم وجود موج و خمیدگی، کاربرد گسترده‌ای در ساخت پنجره دارد. این شیشه به صورت ساده یا پس از فرآوری و افزایش خواص مکانیکی و شفافیت نیز استفاده می‌شود. این نوع شیشه قبل از فرآیندهای سکوریت، لمینیت و عملیات حرارتی، به طور دقیق برش می‌خورد و سوراخکاری می‌شود؛ زیرا پس از آن امکان انجام این کارها وجود ندارد.

انواع شیشه

ششیشه رفلکس

شیشه‌ رفلکس یا شیشه آینه‌ بیشتر در نماهای بیرونی ساختمان‌ها استفاده می‌شود. این نوع شیشه‌ها پوششی فلزی بر روی سطح خود دارند که باعث ایجاد خاصیت بازتابش نور می‌شود.

خاصیت بازتابش نور در شیشه‌ رفلکس با بازتاب نور خورشید و کاهش نفوذ آن به درون ساختمان، باعث کاهش گرما و روشنایی در فضای داخل می‌شود. این خاصیت، در سمتی که میزان نور بیشتر است، بروز می‌کند یعنی در روز، سمت بیرون و در شب، سمت داخل ساختمان خاصیت آینه‌ای دارد. شیشه‌ رفلکس شبیه شیشه‌ معمولی تولید می‌شود؛ ولی پس از آماده‌سازی، سطح آن‌ با فلزاتی نظیر نقره، نیکل، کروم، مس و آلومینیوم پوشش داده می‌شود تا خاصیت بازتابندگی پیدا کند.

انواع شیشه

شیشه سکوریت

شیشه سکوریت یا میرال یکی از انواع شیشه‌های ایمنی است که آن را با عنوان شیشه نشکن نیز می‌شناسیم. این شیشه در مکان‌هایی که نیاز به استحکام و مقاومت بالاتر وجود دارد، استفاده می‌شود. شیشه سکوریت را با فرآیند حرارت‌دهی مجدد شیشه‌های تخت تولید می‌کنند. در فرآیند حرارت‌دهی، شیشه را در دمای بالای 700 درجه سانتی‌گراد حرارت داده و سپس به سرعت سرد می‌‌کنند. در نتیجه، مقاومت مکانیکی شیشه سکوریت تا 5 برابر شیشه معمولی افزایش می‌یابد.

این شیشه در برابر شکستگی و گرما نیز مقاوم‌تر است. در صورت شکستن، شیشه سکوریت به قطعات کوچک و با لبه‌های صاف تبدیل می‌شود که خطر آسیب‌رسانی کمتری دارند. از معایب این شیشه،  غیرقابل برش بودن پس از تولید و شکنندگی در برابر الماس است.

شیشه لمینت

شیشه لمینت از جمله مهم‌ترین و پرکاربردترین انواع شیشه‌ ایمنی است. این نوع شیشه را از چسباندن چندین لایه شیشه به یکدیگر با استفاده از یک لایه طلق پلی وینیل بوتیرال (PVB) به عنوان لایه میانی تولید می‌کنند. ویژگی منحصربه‌فرد شیشه لمینت این است که در صورت شکستن، به جای ریختن قطعات شیشه، الگوی شکست عنکبوتی در آن ایجاد می‌شود و قطعات پس از شکستن به لایه PVB میانی چسبیده و فرو نمی‌ریزند. از این رو، احتمال آسیب‌رسانی قطعات شیشه‌ای را به حداقل می‌رساند. به همین دلیل، شیشه لمینت را در مکان‌هایی که نیاز به حداکثر ایمنی و مقاومت در برابر شکستگی وجود دارد، از جمله در ساختمان‌های بلندمرتبه، وسایل نقلیه و جان‌پناه‌ها، استفاده می‌کنند.

انواع شیشه

شیشه مشجر

شیشه مشجر یکی از انواع شیشه‌ مات است که سطح آن الگوها و ناهمواری‌هایی دارد. این ناهمواری‌ها باعث می‌شوند نور به طور نامنظمی شکسته شود و دید واضحی از طرف دیگر شیشه وجود نداشته باشد. شیشه مشجر را در نمای داخلی و خارجی ساختمان‌ها و مکان‌های خصوصی به منظور جلوگیری از دید به داخل و عبور نور کافی به کار می‌برند. این شیشه را از عبور دادن شیشه مذاب بین دو غلتک که یکی از آنها طرح‌دار است، تولید می‌کنند. بدین ترتیب الگو و طرح غلتک روی سطح شیشه حک می‌شود. شیشه‌ مشجر را با طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی تولید می‌کنند و کاربردهای گسترده‌ای دارد.

شیشه سندبلاست

یکی از انواع روش‌های مات کردن و ایجاد طرح روی شیشه‌، سندبلاست  است. در این روش، ماسه‌ای خاص را با فشار روی سطح شیشه می‌پاشند. بر اثر برخورد ماسه‌ها، سطح شیشه مات می‌شود و طرح‌ها و نقش‌های مورد نظر را روی آن ایجاد می‌کنند. شرکت‌ها اغلب از این روش برای حک لوگو، برند یا شعار خود بر روی شیشه‌ استفاده می‌کنند. مزیت این روش مات شدن شیشه و نمایش واضح طرح‌هاست. از معایب روش سندبلاست، ایجاد برجستگی‌های ریز و ظاهر مخملی است که موجب سختی تمیزکاری سطح شیشه می‌شود.

شیشه ساتینا

شیشه ساتینا از جمله پیشرفته‌ترین و مرغوب‌ترین انواع شیشه‌های مات به شمار می‌رود. شیشه ساتینا امروزه کاربرد فراوانی در فضاهای داخلی مدرن دارد. این نوع شیشه با فرآیند منحصربه‌‎فردی تولید می‌شود. ابتدا شیشه را در محلول اسیدی غوطه‌ور می‌کنند. پس از آن شیشه دارای سطحی کاملاً یک‌دست، یکنواخت و بدون هیچ فضای خالی خواهد بود. حفره‌های ریز میکروسکوپی ایجاد شده روی سطح باعث می‌شود شیشه ساتینا ظاهری مخملی داشته باشد. به طور کلی، فناوری مورد استفاده در تولید این نوع شیشه، نسبت به انواع شیشه‌های مات دیگر، بسیار پیشرفته‌تر و مدرن‌تر است.

شیشه دکوراتیو

شیشه‌ دکوراتیو امروزه کاربرد فراوانی در طراحی داخلی فضاها پیدا کرده‌ است. این شیشه‌ با طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها و الگوها تولید می‌شود تا نیازهای متنوع طراحی داخلی را برآورده کند. شیشه‌ دکوراتیو را می‌توان بر اساس خاصیت عبور نور به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول شیشه‌های لاکوبل رنگی که نور را عبور نمی‌دهند. دسته دوم شیشه‌های شفاف رنگی که اجازه عبور نور را می‌دهند. انتخاب نوع مناسب شیشه بستگی به نیاز طراحی داخلی دارد تا بتواند فضای مطلوبی را ایجاد کند.

شیشه رنگی

شیشه‌ رنگی به دلیل تنوع رنگ و الگوهای متفاوت، کاربردهای متنوعی در طراحی داخلی و معماری دارد. این شیشه‌ می‌تواند با جذب و عبور متفاوت نور، ترکیبی زیبا از رنگ‌ها و نورهای طبیعی و مصنوعی ایجاد کند. شیشه‌ رنگی بیشتر در نمای ساختمان‌ها، ویترین مغازه‌ها، نمایشگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها، پوشش دیوارها، پارتیشن‌ها و جداکننده‌ها در ساختمان‌های اداری، تجاری و مسکونی به کار می‌رود. فرآیند رنگی کردن شیشه‌ از طریق افزودن مواد شیمیایی به مواد اولیه شیشه در حین تولید یا غوطه‌ور کردن شیشه سفید در مذاب رنگی انجام می‌شود. با توجه به نیاز طراحی می‌توان از الگوها و طیف رنگی متنوعی بهره برد.

انواع شیشه

شیشه خم

شیشه‌ خم به عنوان یکی از انواع شیشه‌ ساختمانی، با ایجاد امکان طراحی‌های نوآورانه، نقش مهمی در معماری مدرن ایفا می‌کند. با استفاده از این شیشه‌ معماران و طراحان می‌توانند فضاهایی خلاقانه با زیبایی بصری بیشتر ایجاد نمایند. شیشه‌ خم، امکان تولید سطوح منحنی و شکل‌های غیرمعمول را فراهم می‌کند که منجر به بهره‌برداری بهینه از فضا و افزایش زیبایی معماری ساختمان می‌شود. همچنین، استحکام و مقاومت بالای این شیشه‌، آن را برای کاربرد در نماهای ساختمانی مناسب می‌سازد.

شیشه دوجداره

شیشه‌ دوجداره یا چندجداره از جمله مصالح ساختمانی پرکاربردی است که به منظور افزایش عایق‌بندی صوتی و حرارتی به کار می‌روند. این شیشه‌ از قراردادن دو یا چند لایه شیشه در کنار یکدیگر و ایجاد فضای خلأ یا پر کردن فضای میان آن‌ها با گاز بی‌اثر تشکیل می‌شود. وجود لایه‌های متعدد شیشه و فضای میان آن‌ها باعث کاهش قابل توجه انتقال صدا و گرما از طریق شیشه می‌شود. بسته به کاربری، می‌توان از ترکیب انواع مختلف شیشه‌ برای ساخت شیشه‌ دوجداره استفاده کرد.

کاربرد انواع شیشه در معماری ساختمان

پیشرفت تکنولوژی و ابزارهای نوین ساختمانی موجب شده است تا امروزه شیشه به عنوان یک عنصر سازه‌ای در معماری استفاده شود. شیشه با ویژگی‌هایی همچون ایجاد فضای باز و روشن، زیبایی بصری و دید باز و بدون مانع، کاربرد فراوانی در نما و سازه‌های داخلی ساختمان‌های مدرن پیدا کرده است. شیشه در تمام دوران رشد معماری، جایگاه ویژه‌ای به عنوان عنصری کارآمد در فضاهای داخلی و بیرونی ساختمان داشته‌ است. امروزه انواع متنوع شیشه‌ برای مصارف گوناگون ساختمانی همچون در و پنجره، نمای شیشه‌ ای، پارتیشن، سقف شیشه‌ ای، کف شیشه‌ ای، نرده شیشه‌ ای و ویترین و … به کار می‌رود.

انواع شیشه

انتخاب شیشه

در انتخاب شیشه برای کاربردهای ساختمانی، معیارهای متعددی دخیل هستند. عواملی مانند عایق‌بندی صوتی و حرارتی، زیبایی بصری نما، استحکام و ایمنی باید مدنظر قرار گیرند. با توجه به اهمیت و اولویت هر یک از این عوامل در پروژه مورد نظر، انواع مختلف شیشه‌ ساختمانی قابل استفاده خواهند بود. انتخاب صحیح شیشه بر اساس نیاز ساختمان و ویژگی‌های هر نوع شیشه، منجر به بهره‌مندی از مزایای آن خواهد شد.

توصیه می‌شود برای گرفتن مشاوره از همکاران متخصص ما برای انتخاب بهتر خود، تماس بگیرید.